logo

Logopeda

Logopeda

Logopeda zajmuje się kształtowaniem prawidłowej mowy, usuwaniem wad wymowy oraz usprawnianiem motoryki narządów mowy. Do logopedy można zgłosić się w każdym wieku, jednak najczęstszymi pacjentami są dzieci do 10 roku życia.

Trzylatek powinien wymawiać:

    • samogłoski ustne: a, e, i, o, u, y oraz nosowe: ę, ą;
    • głoski: p, b, m oraz ich miękkie odpowiedniki p’, b’, m’(pani, buda, mama);
    • głoski: f, w oraz ich miękkie odpowiedniki f’, w’ (foka, wata, fika, wieś);
    • głoski: t, d, n (tata, dom, noga);
    • głoskę l oraz jej miękki odpowiednik l’ (lody, lila);
    • głoski: ń, j (niania, Jaś);
    • głoski: ś, ź, ć, dź (siano, ziemia, ćma, dzień);
    • głoski k, g, h oraz ich miękkie odpowiedniki k’, g’, h’ (kot, gapa, hak, kilof, gil);
    • głoskę ł (łapa);
    • głoski s, z, c, dz mogą być realizowane jako ś, ź, ć, dź i jest to normą rozwojową dla dziecka trzyletniego (np. sowa jako śowa, zupa jako źupa, cebula jako ćebula);
    • głoski sz, rz, cz, dż mogą być realizowane jako s, z, c, dz lub ś, ź, ć, dź i nie jest to wadą wymowy (np. szafa jako safa lub śafa);
    • głoska r może być zastępowana głoską l (np. rak jako lak).
    • Wymowa „safa” zamiast szafa jest więc dopuszczalna dla trzylatka.
    • Może się zdarzać, że w trudnych wyrazach dziecko trzyletnie upraszcza grupy spółgłoskowe – opuszcza lub zastępuje jedne głoski drugimi np. zamiast pchła mówi „pła”.

Czterolatek powinien dodatkowo prawidłowo wymawiać:

    • głoski: s, z, c, dz;

    • głoski sz, rz, cz, dż mogą być realizowane jako s, z, c, dz  i nie jest to wadą wymowy;
    • głoska r może być zastępowana głoską L;

    Wypowiedzi dziecka czteroletniego wybiegają poza to, co tu i teraz. Czterolatek potrafi mówić o przeszłości i przyszłości. Odpowiada na pytania, ale też sam zadaje dużo pytań. Rozpoznaje wszystkie kolory, rozumie wyrażenia przyimkowe. W mowie dziecka mogą pojawiać się neologizmy np. zamiast grzebień dziecko mówi czesacz.

Pięciolatek powinien prawidłowo realizować także:

    • głoski: s, z, c, dz;

    • głoska r może być zastępowana głoską L;

    Wypowiedzi pięciolatka są wielozdaniowe. Dziecko chętnie opowiada o różnych wydarzeniach np. relacjonuje obejrzane przedstawienie. W swoich wypowiedziach ujmuje kolejność zdarzeń oraz zależności przyczynowo-skutkowe. Potrafi wyjaśnić znaczenie słów oraz opisać przedmioty podając ich cechy.

Sześciolatek powinien prawidłowo realizować wszystkie głoski języka polskiego.

Ponadto dziecko trzyletnie powinno rozumieć to, co się do niego mówi, jeśli nie wykracza to poza jego wcześniejsze doświadczenia. Wykonuje polecenia zawierające znane mu wyrazy. Potrafi wskazać części twarzy, ciała. Komunikuje się z otoczeniem za pomocą prostych, kilkuwyrazowych zdań. Opowiada o tym co widzi, nazywa otaczający świat. Mówi chętnie i dużo.

Wszelkie odstępstwa od wyżej wymienionej normy rozwojowej wymagają interwencji logopedy.
Należy niezwłocznie skorzystać z konsultacji logopedycznej, gdy:

    • wymienione wyżej głoski nie pojawiają się w odpowiednim wieku;
    • jedne samogłoski zastępowane są innymi np. zamiast Ela dziecko mówi ‘Ala’;
    • głoski f, w realizowane są jako p, b np. zamiast wazon dziecko mówi ‘bazon’;
    • głoski t, d realizowane są jako k, g np. zamiast tata dziecko mówi ‘kaka’;
    • głoska l realizowana jest jako j lub ł np. zamiast lody dziecko mówi ‘jody’ lub ‘łody’;
    • głoski ś, ź, ć, dź realizowane są z językiem umieszczonym między zębami;
    • głoski k, g realizowane są jako t, d np. zamiast kot dziecko mów ‘tot’;
    • głoska ł realizowana jest jako f np. zamiast ławka dziecko mówi ‘fafka’;
    • głoski s, z, c, dz wymawiane są z językiem umieszczonym między zębami;
    • głoski sz, rz, cz, dż wymawiane są jako s, z,c,dz lub ś, ż, ć, dź z językiem umieszczonym pomiędzy zębami;
    • głoska r realizowana jest jako j np. zamiast rak dziecko mówi ‘jak’.

Wszystkie wyżej wymienione przykłady zastępowania jednych głosek innymi są wadami wymowy. Im wcześniej rozpoczniemy terapię, tym będzie ona łatwiejsza i uzyskamy szybsze postępy u dziecka.

© 2023 Centrum Rehabilitacji Rodzinnej
w Pilawie. Realizacja: Webintegro.pl